۱- انتخاب زمین :
بهترین زمین‌ها دارای خاک شنی و رسی با هوموس بالا هستند.
۲- آماده‌سازی زمین:
شخم عمیق به جهت ریشه‌های عمیق کلزا و جلوگیری از دوشاخه شدن ریشه
زمین بدون کلوخه یا حتی‌المقدور کلوخه‌ها به اندازه گردو باشد .
تسطیح خوب به جهت عدم آب ماندگاری در زمین
۳- تاریخ کاشت مناسب:
کاشت دیرهنگام باعث دیر سبز شدن و درنتیجه کوتاه شدن دوره رشد و دیر رسیدن محصول و عملکرد پایین میشود.
اولین آبیاری بعد از قرار گرفتن بذر در خاک است
روش کاشت
توصیه میشود کلزا به روش جوی و پشته‌ای کشت شود چراکه آب گرفتگی روی پشته ها را نداریم و سله تشکیل نمی‌شود، پشته‌ها زودتر گرم می‌شوند و سرعت جوانه‌زنی بالا می‌رود. در آبیاری غرقابی آب در یک جا جمع نمی‌شود وآب در جهت جوی حرکت می‌کند همچنین جذب نیتروژن دراین روش بهتراست.
لازم به ذکر هست این روش کشت ترجیح داده میشود اما سایر روش های کشت نیز قابل اجراست.
گاهی کشاورزان می پرسند آیا میشود بعد از کشت فارو زد؟؟
- پاسخ: اصلا توصیه نمی‌شود چرا که بذر به عمق خاک می‌رود و سبز نمی کنه و بذرهای روی خاک هم به دلیل عدم عمق مناسب در برابر کوچکترین سرما حساس هستند.
⭕️با کوددهی کلزا آشنا شوید
عکس‌العمل کلزا به کود شبیه محصولات غلات دانه‌ریز بوده و بستگی به حاصلخیزی خاک دارد. ازت و گوگرد کلید موفقیت برای رسیدن به عملکرد بالا می‌باشد. مواد نیتروژن دار و پتاسیم نمی‌توانند به صورت مستقیم با بذر تماس پیدا کنند و بایستی به صورت نواری حداقل به فاصله ۵ سانتی‌متر دورتر از بذر ریخته شود.
✔️کلزا به مقدار زیادی گوگرد مصرف می‌کند. ۲۲۵۰ کیلوگرم کلزا از هر هکتار دارای ۱۳.۵ کیلوگرم گوگرد در ساقه و برگ و حدود ۱۷ کیلوگرم گوگرد در بذر می‌باشد. در صورتی که همین مقدار در گندم فقط دارای ۶.۵ کیلوگرم گوگرد در بذر و ۸ کیلوگرم گوگرد در ساقه و برگ است. در نتیجه مقدار گوگرد در خاک نمی‌تواند نمایانگر درصد گوگرد در خاک باشد. پس بایستی در مقطع مختلف زمانی و از قسمت‌های مختلف مزرعه نمونه برداری شود. بر اساس آزمایش خاک، خاک‌هایی که دارای گوگرد متوسط یا کم هستند حدود ۲۵ تا ۳۵ کیلوگرم و برای خاک‌های با گوگرد زیاد ۱۵ تا ۲۰ کیلوگرم گوگرد در هر هکتار لازم است.
✔️برای کلزا کود مرکب توصیه میشود زیرا در خاک‌های شنی در اثر بارش زیاد باران سولفات شسته میشود. در صورتی که عنصر گوگرد ممکن است در طی فصل مرطوب تجزیه شود و در سال بعد بر اساس نیاز مورد استفاده قرار گیرد. بهتر است گوگرد کافی را قبل یا در حین کاشت تهیه کرد.
اگر در فصل زراعی قبل از ظهور گلها کمبود گوگرد محرز گردد با بکار بردن کود تیوسولفات آمونیوم یا سولفات آمونیوم می‌توان به عملکرد قابل قبولی دست یافت.
❇️علائم کمبود ازت در کلزا
❇️علائم کمبود ازت در کلزاگیاهانی که دچار کمبود ازت هستند، کوتاه مانده و رنگ شاخ و برگ آن ها از سبز تیره به سبز کم رنگ تا زرد می‌گراید. ازت از برگ‌های پیر به برگ‌های جوان منتقل میشود و برگ‌های پیرتر خشک می‌شوند. برگ‌های باقی مانده نیز اغلب ارغوانی و بی‌رنگ می‌شوند.
❇️میزان نیاز کلزا به ازت
کلزای بهاره به ازای هر تن محصول ۶۰-۵۰ کیلوگرم و کلزای پاییزه ۷۰ کیلوگرم ازت در زمان کشت نیاز دارد.
❇️علائم کمبود فسفر در کلزا
برگ‌ها و ساقه‌های گیاهان دارای کمبود فسفر به رنگ سبز متمایل به آبی تیره درمی‌آیند و سپس ارغوانی می‌شوند. رشد ریشه‌ها متوقف میشود و گیاهان حالت کوتولگی به خود می‌گیرند.
❇️میزان نیاز کلزا به فسفر
میزان کل فسفر در گیاه کلزا چندان زیاد نیست و هر هکتار از کلزای پاییزه حدود ۶۰ کیلوگرم در هکتار و هر تن دانه حدود ۱۲ کیلوگرم فسفر نیاز دارد.
توجه داشته باشید که تغذیه درست و اصولی و آبیاری به موقع در افزایش وزن دانه و افزایش عملکرد موثر است.
اگر کلزا در ابتدای گلدهی است مصرف کود #ازته_مایع به میزان ٢ گالن برای هر هکتار همراه با اب ابیاری توصیه میشود.
-مصرف کود پتاسیم بالا محلول در آب از منبع سولفات پتاسیم و کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ به صورت کود آبیاری به میزان ۸ تا ۱۰ کیلو در هکتار توصیه میشود.
-مصرف محرک‌های رشد اسید امینه پتاسیم نیز برای افزایش تحمل گیاه قابل توصیه است.
-مصرف کودهای حاوی روی و منگتز به منظور تلقیح بیشتر گلها و مقاومت به گرما به میزان ۳ در هزار توصیه میشود
-به منظور جلوگیری از شکفتن کپسول‌ها، در مرحله تشکیل اولین کپسول‌ها کاربرد ترکیبات اسید امینه کلسیمی به صورت محلول‌پاشی توصیه میشود.
-تمامی مواد کودی مورد استفاده باید دارای شماره ثبت موادی موسسه تحقیقات خاک و آب باشند
⭕️بهترین زمان کوددهی گیاه کلزا اواخر زمستان است.
کلزا نیاز فراوانی به ازت دارد و استفاده از کود ازته برای افزایش عملکرد ضروری است.
کلزای پاییزه ۷۰ کیلوگرم ازت از خاک جذب می‌کند، یک تن دانه برداشت شده کلزا با ۴۲ درصد روغن و ۳۸ درصد پروتئین در کنجاله، محتوی ۳۵ کیلوگرم ازت است، کود مورد نیاز کلزا برای دستیابی به عملکردی مطلوب، از ۵۰ کیلوگرم ازت در هکتار تا ۲۴۰ کیلوگرم متفاوت است. به طور کلی ۳۰۰ کیلوگرم در هکتار کود ازته در هر هکتار کشت کلزا نیاز می‌باشد، که این میزان ازت به صورت یک سوم در هنگام کاشت (ازت پایه) و دوسوم در دو مرحله از رشد به صورت سرک مصرف میشود.
بهترین زمان برای دادن کود ازته، در پایان زمستان است. کاربرد ازت در زمان کشت و مراحل اولیه به ویژه در کشت های زودهنگام موجب افزایش رشد رویشی می شود که اثر کمی در عملکرد دارد. کاربرد کود نیتراته در مرحله گلدهی نیز مشکل است، زیرا در این زمان خاک شروع به خشک شدن می کند و قابلیت دسترسی کود به بارندگی یا آبیاری بستگی دارد.
ازت وقتی به شکل نیترات استفاده می شود، خیلی سریع تر برای گیاه قابل دسترسی است، اما کلزا می تواند فرم آمونیاکی را نیز استفاده کند. کود آلی منبعی از ازت است اما مقدار آن در انواع مختلف کودهای آلی متغیر است، در نتیجه مقادیر مشخص مصرف آن را می توان تعیین کرد. تقسیط کود ازته در زراعت کلزای پاییزه مورد بررسی قرار گرفته و در مقایسه با مصرف یکجا، تقسیط کود اثرات منفی به دنبال نداشته است. زمانی که شرایط برای شستشو مساعد است (خاک‌های سبک، بارندگی‌های سنگین) تقسیط کود ارجحیت دارد، اما هزینه این کار معمولا از سود حاصل بیشتر است.
سرک اول درست قبل یا در زمان شروع رشد مجدد گیاه (خروج از حالت روزت) و در زمانی که دمای هوا هنوز پایین است، باید انجام گیرد. اگر ازت سرک خیلی زود به کار رود، ممکن است قبل از جذب به هدر رود و اگر دیر مصرف شود، حداکثر عملکرد حاصل نخواهد شد. سرک دوم در مرحله غنچه‌دهی و پیش از مرحله گلدهی داده می شود.
مصرف زیاد ازت، باعث کاهش درصد روغن و افزایش پروتئین دانه کلزا می شود. مصرف کود ازته باید به صورت پخش سطحی و یا به صورت نواری در کنار بذر باشد
